گـنـاه بـر دو گـونـه است
الف - گناه مطلق , و آن سرپیچى و تمرد و تخلف از قانون است که پـیـامـبـران خـدا بـه دلـیل هاى عقلى و نقلى از آلودگى به آن پاک بودند و قرآن کریم نیز چنین گناهى رابه پیامبران نسبت نداده است .
ب - گناه نسبى , و آن تمرد و سرپیچى نیست بلکه عبارت از این است که اعمال عبادى بندگان هر چند هم باشکوه انجام شود باز نسبت به مقام بزرگ خداوند و لطفها ونعمتهاى بیشمار او ناچیز و نـاقـص اسـت و اساسا قابل مقایسه نیست و کسانیکه عمیق مى نگرند و به عظمت خداوند بیشتر آشـنـا هـسـتند عبادت خود را با شرمى بى حساب به پیشگاه او عرضه مى کنند و پیوسته به تقصیر خویش اعتراف مى کنند . و نـیـز گاهى گناه نسبى به کارى گفته مى شود که انجام آن از شخصی که به مقام علم ومعرفت رسیده , مناسب نیست و ترک آن براى او بهتر است که به اصطلاح ( ترک اولى )نامیده مى شود .
از هر کسى به مقدار عمل و بینش , دانش و علم , ایمان و اعتقاد , قدرت و توانایى او مى توان انتظار داشت . چـه بـسا کارهایى که از یک نفر عین ادب , خدمت , محبت وعبادت شمرده مى شود اما از دیگرى بى ادبى , خلاف صمیمیت و کوتاهى در بندگى و اطاعت محسوب مى گردد . چـنـانکه اگر یک مرد عادى نمازش را بدون حضور قلب بخواند مورد مذمت قرار نمى گیرد بلکه سزاوار تشویق است که به فرمان نماز عمل کرده است .
اما اگر کسى که اطلاعات مذهبى و دینى او زیاد است , نمازش را بدون حضور قلب بخواند عیب و گـنـاه به حساب مى آید چرا که این نماز مناسب مقام علمى او نیست و او با علم و دانشى که دارد باید بهتر از این در مقام بندگى به اطاعت خدا بکوشد ,
مقام و موقعیت پیامبران , علم و دانش و ایمان و اعتقاد آنـان بـه انـدازه اى زیاد بود که مى خواستند حتى لحظه اى از خدا دور نباشند و به کارهایى نیز که بـراى دیـگران مباح است نپردازند به ویژه که پیامبران پیوسته در ترقى و تکامل بودند وروز به روز معرفت و شناسائى آنان به خدا افزایش مى یافت و در نتیجه در مى یافتندکه باید در مقام بندگى و اطـاعـت او بـیـش از پیش بکوشند این از یک سو اما از طرف دیگر بشر بودند و نمى توانستند حق بـنـدگـى خـدا و شـکـر او را بـه طـور شـایسته انجام دهند لذا همیشه خود را مقصر و گناهکار مى دانستند یعنى مى گفتند عبادات ما قابل مقایسه با مقام بزرگ خدا و نعمتها و لطفهاى بى شمار او نـیـسـت و ما باید بیش ازاین به عبادت و بندگى خدا مشغول باشیم و در حقیقت با اعتراف به گـناه مى خواستندبگویند از دست و زبان ما بر نمى آید که شکر نعمتهاى خدا و حق بندگى او را بـجـاى آوریـم و اصولا با همین اظهار عجز و اعتراف به تقصیر مى خواستند شکر خداى بزرگ رابه جاى آورند .
در مورد بعضى از انبیاء الهى گاهى بر اثر یک غفلت کوچک و بـى تـوجـهى به مقام شامخ ربوبیت کارهایى که مناسب با مقام معرفت آنها نبوده است صادر شده است و از این جهت از جانب خداى بزرگ مورد اعتراض قرار گرفته اند . در حقیقت آن کار گناه و نافرمانى خدا نبوده اما چون با مقام پیامبرى آنان ,چندان تناسب نداشته است , نام آن ( ترک اولى ) گذارده شده است . چنانکه مى گویند براى یک پسر با ادب گناه است که در راه رفتن از پدر خود جلو بیفتد یعنى این کار را نکند بهتر است نه اینکه واقعا مثل سایر گناهان عقاب وعذاب داشته باشد .
مصطفی (پاسخگوی دینی) ::: چهارشنبه 88/9/11::: ساعت 8:57 صبح
